FİRAVUN HOR – AHA

• Adı…………..: Hor – Aha, Horus – Aha
• Periyot……..: İlk Krallık
• Hanedanlık: I. Hanedanlık
• Selefi……….: Narmer
• Halefi………: Djer
• Saltanatı….: MÖ 31. yy
• Babası: Narmer ?
• Annesi: Neithhotep
• Karısı: Benerib, Khenthap
• Çocukları: Djer
• Ölüm Yılı: ?
• Defin Yeri: Umm el Qa’ab
• Mezar Numarası: B10, B15, B19
• Mezarı Keşfeden: G. Dreyer

Hor-Aha, Eski Mısır’da I. Hanedanlık’ın ikinci firavunudur. Uzun bir saltanat sürmüştür.

Hor-Aha, Horus isimli firavun olarak yorumlanmıştır. Hor-Aha, Horus’un Savaşçısı anlamına gelmektedir. Erken Dönem’de firavunların Horus ismiyle anılması, Abidos listesinde ve kayıtlarda da görülmektedir.

Hor-Aha hakkında bazı tartışmalar vardır. Bazıları Menes ile aynı olduğunu ve bütün Mısır’ı birleştirme amacı taşıdığını düşünmektedir. Bazıları ise Narmer’ın oğlu olduğunu iddia etmektedir. Bazılarına göre de Narmer ve Menes aynı firavundu. Sadece farklı isimlerle anıldığı düşünülmektedir.

Mezarı keşfeden G. Dreyer, Hor-Aha’nın ilk hanedanlığın ikinci firavunu olduğunu söylemiştir. Onun selefi Narmer, Aşağı ve Yukarı Mısır’ı tek krallık altında birleştirmişti. Hor-Aha muhtemelen MÖ 31.yy başı ile MÖ 32.yy sonu tahta çıktığı düşünülmektedir.

Hor-Aha birçok dini faaliyeti yaptığı görülmektedir. Tanrıça Neith’in bir tapınağında Hor-Aha’ya ait birçok tablet görülmüştür. Bu dediğimiz yer Nil Deltası’nın kuzey doğusundadır. Ayrıca Tanrı Seker, kutsal Henu-bark’ının ilk bilinen temsili, Hor_Aha’nın saltanatının ilk yıllarında bir tablete kazındığı da görülmüştür. Tekne yazıtları, Hor-Aha ve Kraliçe Neithhotep’in mezarlarındaki izolasyonlar, bu kraliçenin Aha döneminde öldüğünü göstermektedir. Jacques de Morgan tarafından kazılan muhteşem mastaba onun defni için düzenlenmişti. Kraliçe Neithhotep bu vesileyle Hor-Aha’nın annesidir. Neithhotep dinlenme yeri olarak Naqada mezarlığını seçmesi bu bölgeden geldiğinin kuvvetli göstergesidir. Bu da Thinite krallarının egemenliğini kuvvetlendirmek için Narmer kraliyet üyeleriyle evlendiği görüşünü desteklemektedir.

En önemlisi Memfis mezarlığındaki Kuzey Sakkara’daki en eski mezarlık onun dönemine aittir. Bu mastaba Hor-Aha’nın bir akrabası ya da onun yönetim ekibinden birine ait olduğu düşünülmektedir. Aha saltanatı sırasında Memfis’in gücü önemli derecede artmıştır.

Hor-Aha döneminden birkaç eser günümüze ulaşmıştır. İnce idam bakırtaşları, fayans kap parçaları, fildişi kutu, yazıtlı beyaz mermerler, Hor-Aha dönemi işçiliğinin canlı olduğunu göstermektedir.

Hor-Aha saltanatı esnasında Güney Levant bölgesiyle olan ticarette bir düşüş görülmektedir. Selefi Narmer’ın aksine, Nil Vadisi dışında Hor-Aha kabul edilmemiştir. Bu da Mısır ve doğu komşuları arasındaki ticaret hacminin değişkenliğini göstermiştir.

Hor-Aha’nın mezarı Abidos’ta Umm el-Qa’ab’da, birinci hanedanlık kralları nekropolündedir. Doğrudan Narmer’ın mezarına bitişik olan üç büyük oda olan B10 B15 B19’dadır. Bu odalar dikdörtgen, doğrudan çöl zeminine kazınmış, duvarları kerpiç kaplıdır. Narmer ve Ka’nın mezarlarının ikisi bitişikken, Hor-Aha’nın mezarı üç büyük ayrı odadadır. Bu tip mimarinin sebebi bu üç büyük odayı yapmak için geniş bir tavan yapılmasının zor olmasıydı. Bu yapılar için Filistin’den ithal edilen Moreoever kerestesi kullanılırdı.

Hor-Aha’nın mezarındaki çarpıcı bir durum da, kraliyet üyelerinin de yanı mezara gömülmüş olmasıdır. Bu kişilerin ölmüş mü intihar mı etmiş olması belirsizdir. Bunlar ilk bilinen kurbanlar olarak kayda geçmişlerdir. Bu gömülüler arasında hizmetliler, cüceler, köpekler de vardır. 36 alt defin odası olan bu mezara genç aslanlar adı verilmişti.