Anat

ANAT

Anat, Mısır’da 16. Hanedanlık (Hiksos Periyodu zamanı) zamanında ortaya çıkmıştır. Ona savaş tanrıçası yönüyle tapınılmıştır. Ashtart tanrıçasıyla eşleşmiştir. Horus ile Set arasındaki büyük yarışta, bu iki tanrıça Re’nin kızları gibi ortaya çıkmış tanrı Set’e evlilik verirler.

Hiksos periyodu zamanında Anat tapınakları, Hiksosların başkenti Avaris ve Filistin’de olduğundan orada ibadet ediyorlardı. Hem de Memfis’te ibadet ederlerdi. MÖ 15 yy’dan 12.yy’a kadar olan Memfis kitabelerinde, Anat “Bin-Ptah” olarak bilinirdi. Yani “Ptah’ın Kızı”. Anat, bazı yazılarda da Reshpu ile ilişkilendirilmişti. Bazı zamanlarda da “ Bakire Kraliçe” olarak isimlendirilmişti. Fakat Anat genellikle bir veya daha fazla silah taşırken gösterilmiştir.

Bu devirdeki belirsiz bir Mısırı kralın adı Anat’tı ve buda apaçıktır ki tanrıça Anat’tan bu ismi almıştır.

Yeni Krallık Ramses II zamanında, Anat savaşta kişisel bir koruyucuydu ve Pi-Ramses’te Anat Tapınağı genişletilmişti. Ramses kendi kızına Bint-Anat adını vermiştir. (Anat’ın kızı). Onun köpek şekilli oyması Beit el Wali tapınağında görülür ve “Kuvvetli Anat” olarak isimlendirilmiştir.

Ras Shamra’dan kalan bir geçitte, bir savaşta vahşi ve öfkeli bir savaşçı gösterilmiş, diz boyuna kadar kanda zorla ilerliyor, başları ezilmiş, elleri kesilmiş, elleri başına bağlanmış, kasaba halkı oklar elinde ve kalpleri heyecan dolu bir şekildedir.

CTA yazılarında şöyle söyler: “Anat, Ba’al’dan sonra araştırır, avlanmak için dışarı çıkar ve onu bulur. Onu taşıyıp götürür. Doğumunu takip eder, Akra Dağı’nda Ba’al’a yeni bir yavru vermiştir. Fakat bu yazıların hiçbir yerinde Anat, Ba’al ya da Hadad’ın eşi olduğunu gösterir işaret yoktur. Sonraki geleneklere göre, Athtart (bu isim yazılarda görünür), Ba’al ya da Hadad’ın eşine çok benzemektedir. Fakat kuzeybatı Semitik kültür birden fazla eş almaya izin vermektedir ve bütün inançların tanrılarında bu durum aynıdır.

MÖ 200 yıllarında Hristiyanlık zamanında Anat’a ibadet sürmüştür. Şimdiki Lübnan, Suriye ve Filistin bölgelerinde devam etmişti. Çok popüler bir din olmuştur. Mısır’ın geleneksel dini, MÖ 400 yılına kadar devam etmiştir. Anat’a bir veya birçok Mısır tapınaklarında ibadet edilmişti. Çağdaş zamanlarda da Anat’a inanış putperest inanış halini almıştı.

Semitic yazıtlarında El’in kızı ya da kız kardeşi ve Baal’ın eşi olarak yazılıdır. Su damlacığının ve verimliliğinin tanrıçasıdır. Görünüşe bakılırsa Bal ve Anat’ın birleşiminde, vahşi boğa şeklinde bir evlat doğdu. Anat, Rachmay olabilir yani Kibar Tanrılar’ın ikili dadısından biridir. Anat, böylece Myrrh’in ikiz kardeşidir. Mısır Tanis’de, Re’nin kızı gibi saygı görmüştür. Horus ve Seth arasındaki mücadelede, Anat ve Astarte Re’nin kızları gibi ve Seth’in eşleri gibi görünmüştü.

Çivi yazısı kitabelerde Anat çoklukla merhametsiz ve acımasız tanrıça olarak gösterilmiştir. Onun askeri yönünde, Baal’ın düşmanlarını katletmek üzere kendini sınırlamıştır. Baal ve Yam-Nahar arasındaki meydan okumaya da katılmıştır. Yazılardaki unutulan parçada, Yam’ı ve Baal’ı düşmanlarını öldürmüştür. Zafer kutlaması esnasında, iki yerel kasabanın savaşçılarını öldürmek üzere ayrılmıştır. Akrabalarına dört elle sarılmıştı. Barış için hediyeler gönderip bu savaşları sona erdirmiştir. El ile birlikte Baal’a rica etmiş ve Baal için bir saray yapma iznini almıştır. Sonra Baal, Mot tarafından bir şişede öldürüldüğü zaman onu gömmüş sonra Mot’un peşine düşüp onu yakalamış ve kesmiş sonra parça parça etmiş sonra bu parçaları ezip taneler şeklinde Mot’u yakmıştır. Başka bir mitte, Aqhat gibi bir delikanlıya ait şahane bir yaya imrenmişti. Bu yayın parçasını reddederken, Ana onu öldürmek için bir kartal göndermiştir.

Savaş tanrısı gibi korkunç olduğu halde, güzelliğin, cinselliğin ve ekinlerin, hayvanların ve insanların verimliliğinde yardımcı olmayı başarmıştır. Onun güzelliği en harikaların güzelliği olarak görülmüştür. Anat karmaşık ve mantığa aykırı bir tanrıçadır. Tanrıların anası gibi kabullenildiği halde, ona Bakire veya Hiç Evlenmemiş Kız anlamına gelen Ugarit sıfatı verilmiştir. Bazen de Wanton olarak çağrılmıştır. Kaynaklarda onun cinsel arzusu ve savaşlarda kan dökme arzusu belirtilmiştir. Diğer genel sıfatları; Adolescent Anat, Baal’ın Sevimli Kızı/Kızkardeşi, Lady, Yaşamın Kuvveti, Yokedici Anat, Dağın Lady’sidir.

Anat, Mısırlılar tarafından Neith’e benzetilmiştir.  Neith; Nil deltasında yaşayan eski Mısırlı bir tanrıçaydı. Neith becerikli bir dokumacı ve ev hayatının koruyucusuydu. Savaş tanrıçası olarak da çok iyiydi. Neith, bir hayvan yüzünde çapraz oklar içeren sembolleri de vardır. Anat; Her’in mızrağı gibi bir çubukla çizilmiş olarak gösterilir.

Mısır yazıtlarından bilinen çeşitli sıfatlar vardır. Hiksos Periyodu’nda (MÖ 1700) Aramaik yazıtlarında, “Anat-Her” yazar. MÖ 12-15 yy arasında Memfis’teki kitabelerde de “Bin-Ptah” yani “Ptah’ın Kızı” olarak yazılar bulunmuştur.